W czasie negocjacji, zawierania lub realizacji umowy, zarówno bank, jego pracownicy i współpracownicy zobowiązani są zachować w tajemnicy wszystkie uzyskane informacje.
Czym jest tajemnica bankowa?
Tajemnice bankową reguluje artykuł 104 prawa bankowego. Informacje dotyczące czynności bankowej czy zawierania lub realizacji umowy powinny być zachowane w tajemnicy zarówno przez bank, osoby w nim zatrudnione, jak również osoby za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe. Obowiązek dochowania tajemnicy bankowej to jedna z podstawowych instytucji, która stanowi podstawę relacji zaufania między bankiem i klientem.
Jakie informacje są objęte tajemnicą bankową?
Bank jest zobowiązany do zachowania w tajemnicy nie tylko informacji w, których posiadanie wszedł w trakcie realizacji umowy, ale również tych w których posiadanie wszedł, a do zawarcia umowy nie doszło. Oznacza to tyle, że tajemnica bankowa zaczyna obowiązywać w momencie rozpoczęcia rozmów np. kredytowych. Na informacje chronione tajemnicą bankową składają się warunki kredytowe, dane na temat klienta i jego sytuacji prawnej i faktycznej tj. miejsce pracy, źródło zarobków, majątek)
Przykładowe czynności bankowe objęte tajemnicą:
• prowadzenie rachunków bankowych,
• udzielanie kredytów i pożyczek,
• udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,
• emitowanie bankowych papierów wartościowych,
• przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,
• świadczenie usług płatniczych,
• prowadzenia operacji finansowych terminowych,
• operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty,
• nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,
• przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,
• udzielanie i potwierdzanie poręczeń,
• wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych.
Jak długo bank chroni tajemnice swoich klientów?
Obowiązek zachowania tajemnicy bankowej trwa przez czas nieokreślony. W szczególności, nie ustaje on w przypadku zakończenia relacji umownych z klientem. W związku z bardzo szerokim sformułowaniem zakresu przedmiotowego tajemnicy bankowej, powstaje pytanie czy są nią objęte wszelkie informacje, w których posiadanie bank wszedł w związku z wykonywaniem czynności bankowych, czy tylko te, które dotyczą zidentyfikowanego podmiotu.
Komu bank może ujawnić tajemnice swoich klientów?
Prawo bankowe precyzyjnie określa komu i w jakich okolicznościach bank ma obowiązek ujawnić tajemnice bankową,a także kto może żądać jej ujawnienia.
Bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę m.in :
• innym bankom i instytucjom kredytowym, np. w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz nabywaniem i zbywaniem wierzytelności, a także dostawcom usług płatniczych;
• na zasadzie wzajemności – innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów – o wierzytelnościach oraz o obrotach i stanach rachunków bankowych w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń;
• szefowi Krajowej Administracji Skarbowej;
• sądowi lub prokuratorowi w związku z toczącym się postępowaniem o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, wnioskiem o udzielenie pomocy prawnej z innego państwa;
• sądowi w związku z prowadzonym postępowaniem spadkowy lub o podział majątku;
• komornikowi sądowemu w zakresie rachunków bankowych lub pełnomocnictw do dysponowania nimi, ich liczby, obrotów i stanów tych rachunków, z podaniem wpływów, obciążeń, nadawców i odbiorców, w zakresie niezbędnym do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego, postępowania zabezpieczającego oraz wykonywania innych czynności wynikających z ustawowych zadań komornika;
• UOKiK w związku z postępowaniami prowadzonymi na podstawie przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów,
• KNF w zakresie sprawowanego nadzoru,
• Rzecznikowi Finansowemu w zakresie niezbędnym do realizacji przez niego ustawowych zadań.
Ujawnienie lub wykorzystanie informacji stanowiących tajemnicę bankową niezgodnie z upoważnieniem określonym w ustawie, przez osobę obowiązaną do jej zachowania, stanowi czyn zabroniony zagrożony karą grzywny do 1 000 000 złotych i pozbawienia wolności do lat 3.
